Muaflıklar ve istisnalar

Muaflıklar ve istisnalar
 

Muaflıklar
 

Madde 7 - (199 sayılı  Kanunun 7'inci maddesiyle değişen şekli) Aşağıda yazılı kurumlar, Kurumlar  Vergisi'nden muaftır;
 

1. Darphane ve Damga Matbaası, Milli Piyango  İdaresi ve Askeri Fabrika ve atelyeler (Bunlar kuruluşlarındaki maksadın dışında  kalan işleri dolayısiyle vergiye tabidirler);
 

2. (3946 sayılı Kanunun  38/3-a maddesiyle kaldırılan bent Yürürlük; 1.1.1994) (*)
 

3. Kamu idare  ve müesseseleri tarafından ilim, fen ve güzel sanatlar ile tarım ve hayvancılığı  öğretmek, yaymak, ıslah ve teşvik etmek maksadiyle işletilen müesseseler  (Okullar, okul atelyeleri, konservatuvarlar, kütüphaneler, tiyatrolar,  müzeler, sergiler, nümune fidanlıkları, tohum ve hayvan ıslah ve üretme  istasyonları, yarış yerleri, kitap, gazete ve mecmua yayınevleri ve emsali  müesseseler);
 

4. Kamu idare ve müesseseleri tarafından insan ve  hayvan sağlığını korumak ve tedavi maksadiyle işletilen müesseseler (Hastane,  nekahathane, klinik, dispanser, prevantoryum, sanatoryum, çocuk bakımevleri,  hayvan hastaneleri ve dispanserleri, hayvan bakımevleri, veteriner  bakteriyoloji, seroloji ve distofajin gibi müesseseler);
 

5. Kamu idare ve  müesseseleri tarafından içtimai maksatlarla işletilen müesseseler (Şefkat, rehin  ve yardım sandıkları, fukara aşhaneleri, ceza ve ıslah evleri atelyeleri,  darülaceze atelyeleri, içtimai sigorta kurumları, öğrenci yurtları ve  pansiyonları gibi müesseseler);
 

6. Kamu idare ve müesseseleri tarafından  hükümetin veya yetkili idare mercilerinin müsaadesi ile açılan mahalli, milli  veya milletlerarası mahiyetteki sergiler, fuarlar, panayırlar;
 

7. (4369  sayılı Kanunun 82/4-b maddesiyle yürürlükten kaldırılmıştır. Yürürlük; 1.1.1999)  (**)
 

8. (3239 sayılı Kanunun 73'üncü maddesiyle değişen bent) Beden  Terbiyesi Teşkilatı'na dahil derneklere veya kamu idare ve müesseselerine ait  idman ve spor müesseseleri ile sadece idman ve spor faaliyetlerinde bulunan  anonim şirketler;
 

9. (2362 sayılı Kanunun 5'inci maddesiyle değişen bent)  T.C. Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, Bağ-Kur, Ordu Yardımlaşma Kurumu  ve Memur Yardımlaşma Kurumu gibi kanunla kurulan emekli ve yardım sandıkları ile  Sosyal Sigorta Kurumları;
 

10. Yaptıkları iş veya hizmet mukabilinde resim  ve harç alan kamu müesseseleri;
 

11. (2362 sayılı Kanunun 5'inci  maddesiyle değişen bent) İl özel idareleri, belediyeler ve köyler ile bunların  teşkil ettikleri birlikler veya bunlara bağlı müesseseler tarafından  işletilen:
 

a) Su, elektrik, havagazı ve soğuk hava deposu  işletmeleri;
 

b) Belediye sınırları içindeki yolcu taşıma  işletmeleri;
 

c) Mezbahalar (Kesim, taşıma ve muhafaza işlerine münhasır  olmak şartıyla)
 

12. Köylere, köy birliklerine ve köy belediyelerine ait  tarım işletmeleri ile bunlar tarafından köylünün umumi ve müşterek ihtiyaçlarını  karşılamak maksadiyle işletilen hamam, çamaşırhane ve değirmenler ile bunların  bağlı oldukları il sınırı içindeki yolcu taşıma işletmeleri;
 

13. (3558  sayılı Kanunun 2'inci maddesiyle değişen bent) ve katma bütçeli dairelere  ait olup sadece kamu mensuplarına hizmet veren, kâr amacı gütmeyen ve üçüncü  kişilere kiralanmayan kreş, konuk evleri ve bunların kantinleri;  (***)
 

14. Münhasıran verem tedavi eden sanatoryum ve prevantoryumlar ile  münhasıran kanser, cüzzam ve
 

trahom tedavi eden hastaneler,
 

15.  (3824 sayılı Kanunun 9'uncu maddesiyle değişen bent Geçerlilik; 1.1.1992  Yürürlük : 11.7.1992) Kurulduktan sonra Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti  tanınan vakıflar (Bu muaflık, vakıfların iktisadî işletmelerini kapsamaz) ile  bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve  kuruluşlar;
 

Bunların vergi muafiyetinden yararlanma ve muafiyetlerinin  kaybedilmesine ilişkin şartlar, usul ve esaslar Maliye ve Gümrük Bakanlığı'nca  belirlenir, (****) (*****)
 

16. Esas mukavelelerinde sermaye üzerinden  kazanç dağıtılmaması, idare meclisi başkan ve üyelerine kazanç üzerinden hisse  verilmemesi, ihtiyat akçelerinin ortaklara dağıtılmaması ve münhasıran ortaklar  ile iş görülmesine dair hükümler bulunması şartı ile kooperatifler (4369 sayılı  Kanunun 81/D-7'inci maddesiyle değişen şekli Yürürlük;29.7.1998) (Esas  mukavelelerinde yukarıki şartlar mevcut olmakla beraber fiilen bu kayıt ve  şartlara uymayan kooperatifler ile faaliyete geçen üst kuruluşlara girmeyen  kooperatifler muafiyetten faydalanamaz. (******)
 

17. (2362 sayılı Kanunun  5'inci maddesiyle değişen bent) Özel kanunlarla veya devletin kanunların verdiği  yetkiye dayanarak akdettiği mukavelelerle Kurumlar Vergisi'nden veya her türlü  vergi ve resimden muaf tutulan kurumlar.
 

18. (2362 sayılı Kanunun 5'inci  maddesiyle kaldırılmıştır.)
 

19. (3239 sayılı Kanunun 73'üncü maddesiyle  eklenen bent) Münhasıran 13.10.1983 tarih ve 2918 sayılı Karayolları Trafik  Kanunu'nun 131'inci maddesinde yer alan basılı kağıt ve plakaların satışı  faaliyetlerinde bulunan müesseseler.
 

Bu müesseselerin söz konusu  faaliyetlerinden elde ettiği kazançlar Gelir Vergisi Kanunu'na göre tevkifata  tabi tutulmaz.
 

20. (3332 sayılı Kanunun 11'inci maddesiyle eklenen bent)  Toplu Konut ve Kamu Ortaklığı İdaresi Başkanlığı ile Toplu Konut Fonu ve Kamu  Ortaklığı Fonu.
 

Bu Başkanlığın ve Fonların elde ettikleri kazançlar Gelir  Vergisi Kanunu'na göre tevkifata tabi tutulmaz.
 

21. (3332 sayılı Kanunun  11'inci maddesiyle eklenen bent) Menkul Kıymetler Tanzim Fonu.
 

Bu Fon'un  portföy işletmeciliğinden doğan kazançları Gelir Vergisi Kanunu'na göre  tevkifata tabi tutulmaz.
 

22. (3380 sayılı Kanunun 5'inci maddesiyle  eklenen bent) Diğer günlük gazetelerin yayınlanmadığı dinî bayramlarda  münhasıran günlük gazete yayım ve satış faaliyetlerinde bulunan gazeteciler  cemiyetlerine ait bu müesseseler.
 

Bu müesseselerin söz konusu  faaliyetlerinden elde ettiği kazançlar Gelir Vergisi Kanununa göre tevkifata  tabi tutulmaz.
 

23. (4046 sayılı Kanunun 27'inci maddesiyle eklenen bent  Yürürlük; 27.12.1994) Özelleştirme İdaresi Başkanlığı ile Özelleştirme  Fonu.
 

24. (4108 sayılı Kanunun 29'uncu maddesiyle eklenen bent  Geçerlilik; 1.1.1995 Yürürlük : 2.6.1995) Yabancı ülkeler veya uluslararası  finans kuruluşları ile yapılan mali ve teknik işbirliği anlaşmaları çerçevesinde  münhasıran küçük ve orta ölçekli işletmelere kredi teminatı sağlamak üzere  kurulan ve bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançları teminat sorumluluk  fonlarına ekleyen ve sahip oldukları bu fonları ortaklarına dağıtmayarak küçük  ve orta ölçekli işletmelere kredi sağlayan banka ve kuruluşlara yatıran  kurumlar.
 

25. (4264 sayılı Kanunun 2'nci maddesiyle eklenen bent  Geçerlilik; 01.01.1997 Yürürlük; 05.06.1997) Organize sanayi bölgeleri ile küçük  sanayi sitelerinin alt yapılarını hazırlamak ve buralarda faaliyette  bulunanların arsa, elektrik, gaz, buhar ve su gibi ortak ihtiyaçlarını  karşılamak amacıyla, kamu kurumları ve kamu kurumu niteliğindeki meslek  kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerce birlikte oluşturulan ve kazancının  tamamını bu yerlerin ortak ihtiyaçlarının karşılanmasında kullanan iktisadi  işletmeler.
 
 

(*) 2. (Kaldırılmadan önceki şekli) Tekel mevzuna ait  faaliyetlerine münhasır olmak üzere tekel işletmeleri;

(**) 7. (Değişmeden  önceki şekli) 3, 4, 5 ve 6'ıncı bentlerde yazılı müesseselerden dernek veya  vakıflara ait olup mezkur bentlerde belirtilen maksat ve gayelerle  işletildikleri ilgili bakanların mütalası alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca  kabul edilenler;

(***) 13. (Değişmeden önceki şekli) (3239 sayılı Kanunun  73'üncü maddesiyle değişen bent) Bütçeli dairelere ait, sadece kamu  mensuplarına hizmet veren, kâr amacı gütmeyen ve üçüncü kişilere kiralanmayan  konut evleri ve bunların kantinleri;

(****) Türk Medeni Kanunu hükümlerine  göre kurulan vakıflar ile bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde  bulunan kurum ve kuruluşlara vergi muafiyeti tanınması ile ilgili USUL VE  ESASLAR 11.3.1987 tarih ve 19397 sayılı Resmi Gazete'de  yayımlanmıştır.)

(*****) 15 – (3824 Sayılı Kanunla değişmeden önceki bent)  (3239 sayılı Kanunun 73'üncü maddesiyle değişen bent) Kurulduktan sonra Bakanlar  Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ile bilimsel araştırma ve geliştirme  faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlar;

Bunların vergi muafiyetinden  yararlanma ve muafiyetlerinin kaybedilmesine ilişkin şartlar, usul ve esaslar  Maliye ve Gümrük Bakanlığınca belirlenir.

(******) 16. (Değişmeden önceki  şekli) (2362 sayılı Kanunun 5'inci maddesiyle değişen bent) Esas mukavelelerinde  sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması, idare meclisi başkan ve üyelerine kazanç  üzerinden hisse verilmemesi, ihtiyat akçelerinin ortaklara dağıtılmaması ve  münhasıran ortaklar ile iş görülmesine dair hükümler bulunması şartı ile  kooperatifler (Esas mukavelelerde yukarıki şartlar mevcut olmakla beraber fiilen  bu kayıt ve şartlara uymayan kooperatifler muafiyetten faydalanamaz.)

(Türk  Medeni Kanunu hükümlerine göre kurulan vakıflar ile bilimsel araştırma ve  geliştirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlara vergi muafiyeti USUL VE  ESASLARI 11.3.1987 tarih ve 19397 sayılı Resmi Gazete'de  yayımlanmıştır.)