Zarar Mahsubu ve Diğer İndirimler

Zarar Mahsubu ve Diğer İndirimler
 

Mükerrer Madde 14 - (5228 sayılı  Kanunun 32’inci maddesiyle eklenen madde, Yürürlük; 31.7.2004) 1. Kurumlar  vergisi matrahının tespitinde, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca  gösterilmek üzere, kurum kazancından aşağıdaki indirimler yapılır.
 

a) Her  yıla ilişkin tutarlar ayrı ayrı gösterilmek ve beş yıldan fazla nakledilmemek  koşuluyla geçmiş yılların malî bilançolarına göre meydana gelen zararlar (aynı  sektörde faaliyet göstermesi, son beş yıla ilişkin kurumlar vergisi  beyannamelerinin kanunî süresinde verilmiş olması koşullarıyla 37 ve 39 uncu  maddeler çerçevesinde devir alınan kurumların, devir tarihi itibarıyla aktif  toplamını geçmeyen zararları ile 38 inci maddede belirtilen bölünme işlemi  sonucu münfesih olan kurumun aktif toplamını geçmeyen zararları  dahil).
 

Tam mükellefiyette yurt dışı faaliyetlerden doğan zararlar,  faaliyette bulunulan ülkenin vergi kanunlarına göre beyan edilen vergi  matrahlarının (zarar dahil) her yıl o ülke mevzuatına göre denetim yetkisi  verilen kuruluşlarca rapora bağlanması ve bu raporun aslı ile tercüme edilmiş  bir örneğinin Türkiye'deki ilgili vergi dairesine ibrazı halinde indirim konusu  yapılır. Denetim kuruluşlarınca hazırlanacak raporun ekinde yer alan vergi  beyanlarının, bilanço ve kâr-zarar cetvellerinin o ülkedeki yetkili malî  makamlarca onaylanması zorunludur. Faaliyette bulunulan ülkede denetim kuruluşu  olmaması halinde, her yıla ait vergi beyannamesinin, o ülke yetkili  makamlarından alınan birer örneğinin mahallindeki Türk elçilik ve  konsoloslukları, yoksa orada Türk menfaatlerini koruyan ülkenin aynı mahiyetteki  temsilcilerine onaylatılarak, aslının ve tercüme edilmiş bir örneğinin ilgili  vergi dairesine ibrazı yeterlidir.
 

Türkiye'de indirim konusu yapılan yurt  dışı zararın, ilgili ülkede de mahsup edilmesi veya gider yazılması halinde,  Türkiye'deki beyannameye dahil edilecek yurt dışı kazanç, mahsup veya gider  yazılmadan önceki tutardır.
 

Türkiye'de kurumlar vergisinden istisna  edilen kazançlarla ilgili yurt dışı zararlar, yurt içindeki kazançlardan  indirilmez.
 

b) ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel  idarelerine, belediyelere ve köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan  vakıflara, kamu menfaatlerine yararlı sayılan derneklere ve bilimsel araştırma  ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında  yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının % 5'ine  kadar olan kısmı.
 

c) (b) bendinde sayılan kamu kurum ve kuruluşlarına  bağışlanan okul, sağlık tesisi, yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli  yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu ile çocuk yuvası,  yetiştirme yurdu, huzurevi ve bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla  yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her  türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam  ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdî ve aynî bağış ve yardımların  tamamı.
 

d) ve özel bütçeli kamu idareleri ile il özel idareleri ve  belediyeler, köyler ve kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulunca vergi  muafiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faaliyetinde bulunan kurum ve  kuruluşlar tarafından yapılan ya da Kültür ve Turizm Bakanlığınca desteklenen  veya desteklenmesi uygun görülen;
 

i. Kültür ve sanat faaliyetlerine  ilişkin ticari olmayan ulusal veya uluslararası organizasyonların  gerçekleştirilmesine,
 

ii. Ülkemizin uygarlık birikiminin kültürü, sanatı,  tarihi, edebiyatı, mimarisi ve somut olmayan kültürel mirası ile ilgili veya  ülke tanıtımına yönelik kitap, katalog, broşür, film, kaset, CD ve DVD gibi  manyetik, elektronik ve bilişim teknolojisi yoluyla üretilenler de dahil olmak  üzere görsel, işitsel veya basılı materyallerin hazırlanması, bunlarla ilgili  derleme ve araştırmaların yayınlanması, yurt içinde ve yurt dışında dağıtımı ve  tanıtımının sağlanmasına,
 

iii. Yazma ve nadir eserlerin korunması ve  elektronik ortama aktarılması ile bu eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı  koleksiyonuna kazandırılmasına,
 

iv. 2863 sayılı Kültür ve Tabiat  Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamındaki taşınmaz kültür varlıklarının bakımı,  onarımı, yaşatılması, rölöve, restorasyon, restitüsyon projeleri yapılması ve  nakil işlerine,
 

v. Kurtarma kazıları, bilimsel kazı çalışmaları ve yüzey  araştırmalarına,
 

vi. Yurt dışındaki taşınmaz Türk kültür varlıklarının  yerinde korunması veya ülkemize ait kültür varlıklarının Türkiye’ye getirilmesi  çalışmalarına,
 

vii. Kültür envanterinin oluşturulması  çalışmalarına,
 

viii. 2863 sayılı Kanun kapsamındaki taşınır kültür  varlıkları ile güzel sanatlar, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki  ürün ve eserlerin Kültür ve Turizm Bakanlığı koleksiyonuna kazandırılması ve  güvenliklerinin sağlanmasına,
 

ix. Somut olmayan kültürel miras, güzel  sanatlar, sinema, çağdaş ve geleneksel el sanatları alanlarındaki üretim ve  etkinlikler ile bu alanlarda araştırma, eğitim veya uygulama merkezleri, atölye,  stüdyo ve film platosu kurulması, bakım ve onarımı, her türlü araç ve  teçhizatının tedariki ile film yapımına,
 

x. Kütüphane, müze, sanat  galerisi ve kültür merkezi ile sinema, tiyatro, opera, bale ve konser gibi  kültürel ve sanatsal etkinliklerin sergilendiği tesislerin yapımı, onarımı veya  modernizasyon çalışmalarına,
 

İlişkin harcamalar ile bağış ve yardımların  % 100’ü (Bakanlar Kurulu, bölgeler ve faaliyet türleri itibariyle bu oranı  yarısına kadar indirmeye veya kanunî oranına kadar çıkarmaya  yetkilidir.).
 

e) 3289 sayılı Gençlik ve Spor Müdürlüğünün Teşkilat  ve Görevleri Hakkında Kanun ile 3813 sayılı Türkiye Futbol Federasyonu Kuruluş  ve Görevleri Hakkında Kanun kapsamında yapılan sponsorluk harcamalarının; amatör  spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için % 50'si.
 

2. Bağış  ve yardımın nakden yapılmaması halinde bağışlanan veya yardımın konusunu teşkil  eden mal veya hakkın maliyet bedeli veya mukayyet değeri, bu değer mevcut  değilse Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre takdir komisyonlarınca tespit  edilecek değeri esas alınır.
 

3. Bu maddenin uygulamasıyla ilgili usul ve  esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.
 

Kabul Edilmeyen  İndirimler
 

Madde No 15 - (199 sayılı Kanunun 13'üncü maddesiyle değişen  şekli) Kurum kazancının tesbitinde aşağıda yazılı indirimlerin yapılması kabul  edilmez:
 

1. Öz sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan  faizler.
 

2. Örtülü sermaye üzerinden ödenen veya hesaplanan  faizler.
 

3. Sermaye şirketlerince dağıtılan örtülü kazançlar.
 

4.  Her ne şekilde ve ne isimle olursa olsun ayrılan ihtiyat akçeleri (Türk Ticaret  Kanunu'na, kurumların özel kanunlarına veya esas mukavele ve nizamnamelerine  göre safi kazançlardan ayırdıkları bilimum ihtiyatlar ile Bankalar Kanunu'na  müsteniden bankaların ayırdıkları karşılıklar dahil.)
 

5. Dar  mükellefiyete tabi kurumlardan ayrıca:
 

a) Bu kurumlar hesabına yaptıkları  alım satımlar için ana merkeze veya Türkiye dışındaki şubelere verilen faizler,  komisyonlar ve benzerleri;
 

b) Ana merkezin veya Türkiye dışındaki  şubelerin giderlerine veya zararlarına iştirak etmek üzere ayrılan hisseler  (Türkiye'deki kurumun teftiş ve murakabesi için yabancı memleketlerden  gönderilen yetkili kimselerin seyahat giderleri hariç.)
 

6. Bu kanuna göre  hesaplanan Kurumlar Vergisi ile her türlü para cezaları, vergi cezaları ve Amme  Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun hükümlerine göre ödenen cezalar,  gecikme zamları ve faizler.
 

7. (3239 sayılı Kanunun 143'üncü maddesiyle  bent kaldırılmştır.)
 

8. (4108 sayılı Kanunun 39'uncu maddesiyle bent  kaldırılmıştır.) (*)
 

9. (2773 sayılı Kanunun 2'inci maddesiyle eklenen  bent) Kanunlarla veya kanunların verdiği yetkiye dayanılarak tespit edilen  hadler saklı kalmak üzere, menkul kıymetlerin itibari değerlerinin altında  satışından doğan zararlar ile ödenen komisyonlar ve benzeri her türlü  giderler.
 

10. (3505 sayılı Kanunun 20'inci maddesiyle eklenen bent) Vergi  Usul Kanunu hükümlerine göre ödenen gecikme faizleri.
 

11. (3571 sayılı  Kanunun 5'inci maddesiyle eklenen bent) Her türlü alkol ve alkollü içkiler ile  tütün ve tütün mamullerine ait ilan ve reklâm giderlerinin % 50'si (90/1081  sayılı B.K.K. ile (0) sıfır) (Bakanlar kurulu, bu oranı % 100'e kadar artırmaya,  sıfıra kadar indirmeye yetkilidir.)
 

12. (4008 sayılı Kanunun 27'nci  maddesiyle eklenen bent Yürürlük; 1.1.1995) Kiralama yoluyla edinilen veya  işletmede kayıtlı olan yat, kotra, tekne, sürat teknesi gibi motorlu deniz, uçak  ve helikopter gibi hava taşıtlarından işletmenin esas faaliyet konusu ile ilgili  olmayanların giderleri ile amortismanları.
 

13. (5024 Sayılı Kanunun 9/c  maddesiyle bent kaldırılmıştır.) (**)
 

14. (4756 sayılı Kanunun 29 uncu  maddesiyle eklenen bent Yürürlük; 21.05.2002) Basın yoluyla işlenen fiillerden  veya radyo ve televizyon yayınlarından doğacak maddî ve manevî zararlardan  dolayı ödenen tazminat giderleri.
 
 

(*) 8. (Kaldırılmadan önceki şekli)  (2362 sayılı Kanunun 11'inci maddesiyle eklenen bent) 8'inci maddenin 4 numaralı  bendinde yer alan istisna kapsamına giren kurum kazançlarının elde edilmesi için  yapılan bilumum giderler.

(**) (5024 Sayılı Kanunun 9/c maddesiyle kaldırılan  bent)13. (4008 sayılı Kanunun 27'nci maddesiyle eklenen bent Yürürlük; 1.1.1996)  Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre, dönem sonu stoklarını son giren ilk çıkar  yöntemine göre değerleyen veya amortismana tabi sabit kıymetlerini yeniden  değerlemeye tabi tutan kurumların (Bankalar, Sigorta Şirketleri ve Finans  Kurumları hariç) Gelir Vergisi Kanunu'nun 41'inci maddesinin 8 numaralı  bendindeki esaslar çerçevesinde hesapladıkları giderler.