Yaş şartını bekleyenlere kıdem tazminatı ödenmesinde işten ayrılma şartı

Yaş şartını bekleyenlere kıdem tazminatı ödenmesinde işten ayrılma  şartı
 

Resul Kurt

Sayın Resul Bey, size sormak istediğim soru:  Sigortalılık süremi ve prim ödeme gün sayımı doldurdum, fakat emeklilik için  yaşımı beklemek zorunda mıyım? Yaşımı beklemeden SSK'dan evrak almak kaydıyla  kıdem tazminatımı alma hakkına sahip miyim? Kıdem tazminatımı almam için  işyerinden ayrılmış olmam şart mı? İlginiz için teşekkürler. Erhan  ÖZDEMİR

Sayın Özdemir; yaş şartını bekleyenlere kıdem tazminatı ödenmesi ile  ilgili olarak daha önce ayrıntılı bilgi vermiştim. 08.09.1999 tarih ve 23810  sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 4447 sayılı kanunun 45'inci maddesiyle 1475  sayılı İş Kanunu'nun 14. maddesine eklenen ve yayımı tarihinde yürürlüğe giren  bende göre; 506 sayılı kanunun 60'ıncı maddesinin birinci fıkrasının (A)  bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer  şartları veya aynı kanunun geçici 81'inci maddesine göre yaşlılık aylığı  bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını  tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle feshedilmesi  halinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince  her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem  tazminatı ödenmesi gerekmektedir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran  üzerinden ödeme yapılacaktır.

Bu durumda yaşı beklemeniz halinde kıdem  tazminatı ödenebilmesi için işinizden ayrılmanız gerekmektedir. İşten ayrılmadan  kıdem tazminatı talep edilmesi mümkün değildir.

İş hukuku mevzuatında kaynak  kitap

Sayın Resul Kurt, DÜNYA Gazetesi'ndeki ve mesleki dergilerdeki  makalelerinizi ilgiyle takip etmekteyim. Yazılarınızın, iş hukuku ve sosyal  güvenlik alanında çalışan bizlere çok büyük yararları olduğunu belirtmeliyim.  Ben sizin bu çalışmalarınızı kitap olarak yayınlayıp yayınlamayacağınızı  öğrenmek istiyorum. Gerçekten bu alandaki önemli bir boşluğu doldurmuş  olursunuz. Bizlere önerebileceğiniz bir kaynak kitap var mı? Ahmet  AYDIN/Ankara

Sayın Aydın; ilginize teşekkür ederim. Sizin beklediğiniz gibi  bir kitabım bulunmaktadır. Daha önce 2 baskı yapan "İş Hukuku ve Sosyal Sigorta  Mevzuatının Usul ve Esasları, Uygulamalar, Sorunlar, Çözümler, Yargı Kararları"  adlı kitabımın 3. baskısı Eylül 2004'te yine İstanbul Serbest Muhasebeci Mali  Müşavirler Odası (İSMMMO) tarafından yayınlandı. İş hukuku ve sosyal güvenlik  mevzuatında 2004 yılında 5073, 5084, 5198, 5228 sayılı kanunlarla yapılan önemli  değişikliklerinde yer aldığı "İş Hukuku ve Sosyal Sigorta Mevzuatında Usul ve  Esaslar, Uygulamalar, Sorunlar, Çözümler, Yargı Kararları" adlı kitabı İstanbul  Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası'nın (İSMMMO) Kurtuluş Cd. No: 152  Kurtuluş/İstanbul adresinden 25 milyon TL karşılığında bizzat temin  edebileceğiniz gibi, İstanbul Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası'nın  (İSMMMO) Türkiye İş Bankası Kabataş Şubesi'ndeki 361429 nolu hesabına kitabın  bedeli olan 25 milyon TL'yi yatırarak faturanın kesileceği kişi veya kurumun  adı, unvanı, adresi, vergi dairesi ve vergi numarası ile telefon numarasını  (gerçek kişiler de fatura kesilebilmesi için vergi dairesi ve vergi hesap nosu  bildirecektir) İSMMMO'nun; ismmmo@ismmmo.org.tr[/url" target="_blank"> e-mail adresine veya  0-212-343 47 80 nolu faksa göndermeleri veya 0-212-315 84 00 nolu telefondan  bilgi vermeniz halinde kitap kargo ile gönderilmektedir.

Okuyuculara  cevaplar

Sayın Resul Kurt, DÜNYA Gazetesi'nde her zaman yazılarınız ve  yorumlarınızı okuyorum. Bizi aydınlattığınız için teşekkür ederiz. Yardımcı  olursanız size bir sorum olacak. Şöyle ki; eşimin SSK girişi 01.05.1986'dır.  Doğum tarihi 16.04.1968 ve toplam gün sayısı 6.600. Çalışmış olduğu iş yerinden  yaş sınırı beklemeden kıdem tazminatı alabilir mi? Beni bu konuda  bilgilendirirseniz sevinirim. Eyüphan ÜNVER/Muhasebe Müdürü

Sayın Ünver, yaş  şartını bekleyenlere hangi durumlarda kıdem tazminatı ödenmesi gerektiği  yukarıdaki okuyucumuza verilen cevapta ayrıntılı olarak açıklanmış olup,  eşinizin mevcut durumda bu haktan yararlanması mümkün  bulunmamaktadır.
 
 

- Kısaca Kıdem Tazminatı

2003 yılında tamamen  değiştirilmesine karşın İş Kanunu kıdem tazminatı konusunda yeni bir düzenleme  getirmemiştir. Kıdem tazminatı uygulaması halen 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14.  maddesi çerçevesinde uygulanmaya devam etmektedir.

Kanuni düzenlemelere göre  aşağıda sıralanan durumlarda çalışan kıdem tazminatı alma hakkına sahip  olmaktadır:

- İşveren tarafından “ahlâk ve iyi niyet kurallarına uymayan  haller ve benzerleri” sebepler dışında çalışanın işine son verilmesi,

-  Çalışan tarafından sağlık sebepleri, ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan  haller ve benzerleri, zorlayıcı sebepler nedeniyle işten ayrılması,

-  Çalışanın muvazzaf askerlik hizmeti nedeniyle işten ayrılması,

- Çalışanın  emekli olması,

- Çalışanın yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen  sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi isteği ile  işten ayrılması veya sözleşmesinin feshi,

- Bayan çalışanın evlendiği  tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile sona erdirmesi,

-  Çalışanın ölümü sebebiyle son bulması

hallerinde çalışanlar kıdem tazminatı  almaya hak kazanmaktadırlar.

Kendi isteğiyle işten ayrılan işçi kıdem  tazminatına hak kazanamaz. Zira Kanun’da kıdem tazminatı alma şartları  belirtilmiştir. İşçinin istifası hali kıdem tazminatını hakkını iptal  etmektedir.