Yayin İlkeleri

YAYIN İLKELERİ
 

Madde 4 - (Değişik madde: 15/05/2002 - 4756 S.K./2.  md.)
 

Radyo, televizyon ve veri yayınları, hukukun üstünlüğüne, Anayasanın   ilkelerine, temel hak ve özgürlüklere, milli güvenliğe ve ahlaka  uygun olarak kamu hizmeti anlayışı çerçevesinde yapılır. Yayınların Türkçe  yapılması esastır. Ancak, evrensel kültür ve bilim eserlerinin oluşmasına  katkısı olan yabancı dillerin öğretilmesi veya bu dillerde müzik veya haber  iletilmesi amacıyla da yayın yapılabilir. (Ek hükümler: 03/08/2002 - 4771  S.K./8. md.) (Değişik cümle: 15/07/2003 - 4928 S.K./14. md.) Ayrıca, kamu ve  özel radyo ve televizyon kuruluşlarınca Türk vatandaşlarının günlük yaşamlarında  geleneksel olarak kullandıkları farklı dil ve lehçelerde de yayın yapılabilir.  Bu yayınlar, Cumhuriyetin Anayasada belirtilen temel niteliklerine, Devletin  ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne aykırı olamaz. Bu yayınların  yapılmasına ve denetimine ilişkin usul ve esaslar, Üst Kurulca çıkarılacak  yönetmelikle düzenlenir.
 

Radyo, televizyon ve veri yayınlarında uyulması  gereken yayın ilkeleri şunlardır:
 

a) Türkiye Cumhuriyeti Devletinin  varlık ve bağımsızlığına, Devletin ülkesi ve milletiyle bölünmez bütünlüğüne,  Atatürk ilke ve inkılaplarına aykırı yayın yapılmaması.
 

b) Toplumu  şiddete, teröre, etnik ayrımcılığa sevk eden veya halkı sınıf, ırk, dil, din,  mezhep ve bölge farkı gözeterek kin ve düşmanlığa tahrik eden veya toplumda  nefret duyguları oluşturan yayınlara imkan verilmemesi.
 

c) Yayıncılığın,  gerek yayın organı, gerekse hisse sahipleri ve üçüncü derece dahil olmak üzere  üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımları veya bir başka gerçek veya tüzel  kişinin haksız çıkarları doğrultusunda kullanılmaması.
 

d) İnsanların dil,  ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri  nedenlerle hiçbir şekilde kınanmaması ve aşağılanmaması.
 

e) Yayınların  toplumun milli ve manevi değerlerine ve Türk aile yapısına aykırı  olmaması.
 

f) (Değişik bend: 03/08/2002 - 4771 S.K./8. md.) Özel hayatın  gizliliğine saygılı olunması.
 

g) Türk milli eğitiminin amaçlarının,  temel ilkelerinin ve milli kültürün geliştirilmesi.
 

h) Türkçe'nin;  özellikleri ve kuralları bozulmadan konuşma dili olarak kullanılması; milli  birlik ve bütünlüğün temel unsurlarından biri olarak çağdaş kültür, eğitim ve  bilim dili halinde gelişmesinin sağlanması.
 

ı) Kişilerin manevi  şahsiyetlerine eleştiri sınırları ötesinde saldırıda bulunulmaması, cevap ve  düzeltme haklarına saygılı olunması, soruşturulması basın meslek ilkeleri  çerçevesinde mümkün olan haberlerin soruşturulmaksızın veya doğruluğuna emin  olunmaksızın yayınlanmaması, saklı kalması kaydıyla verilen bilgilerin kamu  yararı ciddi bir biçimde gerektirmedikçe yayınlanmaması.
 

j) Yayıncılığın  haksız bir amaç ve çıkara alet edilmemesi ve haksız rekabete yol açılmaması,  ilan ve reklam niteliğindeki yayınların bu niteliklerinin şüpheye yer  bırakmayacak şekilde açıklanması, bir basın organının özel çabalarla yarattığı  ürünün kendi ürünüymüş gibi sunulmaması, ajanslardan veya başka bir medya  kaynağından alınan haberlerin kaynağının belirtilmesine özen  gösterilmesi.
 

k) Suçlu olduğu yargı kararı ile kesinleşmedikçe hiç  kimsenin suçlu ilan edilmemesi veya suçluymuş gibi gösterilmemesi; kişileri suç  işlemeye yönlendirecek veya korku salacak yayın yapılmaması.
 

l)  Haberlerin yayınlanmasında tarafsızlık, gerçeklik ve doğruluk ilkelerine bağlı  olunması; özgürce kanaat oluşumunun engellenmemesi; haber kaynaklarının  kamuoyunun yanıltılmasının amaçlandığı haller dışında gizliliğinin  korunması.
 

m) Halkı aldatacak, yanıltacak veya haksız rekabete yol açacak  reklam yayınlarına yer verilmemesi.
 

n) Siyasi partiler ve demokratik  gruplar arasında fırsat eşitliği sağlanması; tek yönlü, taraf tutan yayın  yapılmaması; seçim dönemlerinde belirlenen seçim yasaklarıyla ilgili ilkelere  aykırı davranılmaması.
 

o) (Değişik bend:03/03/2004-5101 S.K./5.mad)  Yayınlarda, eser ve bağlantılı hak sahiplerine 5846 sayılı Fikir ve Sanat  Eserleri Kanunu ile tanınan hakların ihlâl edilmemesi.
 

p) Bilgi iletişim  telefonları yoluyla yarışma ve benzeri yöntemlere başvurulmaması ve bunların  sonucunda dinleyici ve seyircilere ikramiye verilmemesi veya ikramiye  verilmesine aracılık edilmemesi, lotarya yapılmaması, bilgi iletişim telefonları  yoluyla yapılacak anket ve kamuoyu yoklamalarının, hazırlık aşamasından  sonuçlarının ilanına kadar noter nezaretinde gerçekleştirilmesi.
 

r)  Televizyonda bölünür ekran yoluyla ana program ile ilgili veya ilgisiz bilgiler  veren konuları işleyen yayınların yapılmaması, çerçeveler veya alt yazı tekniği  kullanılarak sürekli yayın yapılmaması, haberde konu ile ilgili olmayan  görüntülerin verilmemesi, haberle benzerlik arz eden görüntülerin arşiv  niteliğinin belirtilmesi.
 

s) Program hizmetlerinin bütün unsurlarının  insan onuruna ve temel insan haklarına saygılı olması.
 

t) Yayınların  müstehcen olmaması.
 

u) (Değişik bend: 01/07/2005-5378 S.K./37.mad)  Kadınlara, güçsüzlere, özürlülere ve çocuklara karşı şiddetin ve ayrımcılığın  teşvik edilmemesi.
 

v) (Değişik bend: 03/08/2002 - 4771 S.K./8. md.)  Yayınların şiddet kullanımını özendirici veya ırkçı nefret duygularını  kışkırtıcı nitelikte olmaması.
 

y) Suç örgütlerinin korkutucu ve yıldırıcı  özelliklerinin yansıtılmaması.
 

z) Gençlerin ve çocukların fiziksel,  zihinsel ve ahlaki gelişimini zedeleyecek türden programların, bunların  seyredebileceği zaman ve saatlerde yayınlanmaması.